Georgios Iliopoulos / Yunanistan’ın Çin Büyükelçisi
Bu yıl Yunanistan ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 50. yıl dönümü. Kuşkusuz iki ülke de Haziran 1972’den bu yana uzun bir yol katetti. Yunanistan, Avrupa Birliği’nin (AB) üyesi oldu ve güneydoğu Avrupa’da istikrarın bir dayanağıyken, Çin küresel olarak ikinci büyük ekonomik güç haline geldi. Dünyamızın bu son 50 yılda geçirdiği bu değişimler ve dönüşümlere bakmaksızın, her iki ülke de birbirlerini her zaman takdir etti ve saygı gösterdi. Özellikle son yıllarda olmak üzere, özellikle 2006’daki kapsamlı stratejik ortaklık kurulması ortak açıklamasından sonra olmak üzere, ilişkilerimizi düzenleyen sayısız anlaşma ve mutabakat zabıtlarının (MoUs) da gösterdiği üzere, siyasi ve kurumsal düzeylerde sağlam, samimi bir dostluğa sahip oldular. Yunanistan ve Çin’in mükemmel ilişkileri iki eski uygarlığın karşılıklı anlayış ve yakınlığının gerçek bir yansımasıdır ve küresel barış, kalkınma ve iş birliğini desteklemeyi amaçlamaktadır.
Yunanistan yüksek düzeyli ikili iş birliğimize dayanarak, Yunanistan girişimcilerinin karşılaştırmalı bir üstünlüğe sahip olduğu ulaşım, enerji, turizm, altyapı, yeşil ve sayısal ekonomi gibi alanlardaki yeni Çin üretici yatırımlarına açıktır ve memnunlukla karşılıyor. Ayrıca son birkaç yıldır varlığını sürdüren dengesizlikler ve asimetrileri ele alarak, Çin ile ticari ve ekonomik bağlarımızı daha da güçlendirmek istiyoruz. Denizcilik sektöründe karşılıklı faydalı ortaklığımız gelecekteki ortak projelere duyduğumuz güveni haklı kılıyor. Çin Ocean Shipping Company’nin (COSCO) Pire Limanı’ndaki yatırımı Yunanistan ve Çin arasındaki başarılı iş birliğinin açıkça iyi bir örneğidir.
YUNANİSTAN VE ÇİN DÜNYA DENİZ TİCARETİNİN GELİŞMESİNDE ÖNEMLİ ROL OYNADI
Yunan ile Çin ortakların ortak çabasıyla Pire Doğu-batı gemi nakliyesi bağlarının stratejik bir merkez ve iş birliğimizin çağır açan bir projesi haline geldi. Bu yatırımın başarısı limanın 2021’deki toplam geliriyle ortaya kondu. Limanın geliri 2021’de önceki yıla göre yüzde 16 artarak 150 milyar Euro’ya ulaştı. Pire dışında, geçen 17 yılda Yunan gemi sahiplerinin 70 milyar dolardan fazla bir yatırımla Çin tersanelerinde binden fazla gemi inşa ettiklerini ve böylece yerel gemi yapım endüstrisi ve tedarikçilerinin büyümesine önemli bir katkıda bulunduklarını unutmayalım. Yunanistan ve Çin aslında dünya deniz ticaretinin gelişmesinde belirleyici bir rol oynadı. Denizlerdeki iş birliği ve dayanışmamız korsanlıktan sorunlu bölgelerdeki insanların kurtarılması gibi insani krizlere kadar geniş sorunları ele alarak ticaretin de ötesine taşıyor.
Enerji sektörü de Yunanistan ile Çin şirketleri ve kurumları arasında iş birliği için geniş bir alan sağlıyor. Ülkemiz hızla yenilenebilin enerji lehine fosil yakıtları terk ediyor ve güneydoğu Avrupa için bir enerji merkezi haline gelirken Çin karbon nötre geçişini hızlandırıyor. Birkaç Çin şirketi Yunanistan’daki, örneğin Yunanistan Bağımsız Nakliye Şirketi’ndeki (IPTO) payı ile Çin’in Devlet Enerji Ağı Şirketi ya da China Gezhouba Group International Engineering Co. Ltd. ve Zhejiang Supcon Solar Technology Co. Ltd. gibi şirketler mühendislik, satın alma ve Girit’teki Sitia yakınlarındaki Minos CSP elektrik santralının inşası gibi projelere dâhil oldular. Yunanistan’daki “yeşil” devrim hız kazanır ve ülke enerji çeşitliliği ile karbon nötr sürecini hızlandırırken, dönüşüm geleneksel enerji projelerinin ötesine geçti ve sayısal sektöre de sıçradı. Bu bağlamda, Yunanistan’daki Batı Makedonya Üniversitesi Çin’in Huawei şirketi ile ülkemizdeki ilk “yeşil veri merkezinin” kurulmasında iş birliği yaptı. Bu merkez eski, hantal ve yüksek enerji tüketen sunucu ve ünitelerin yerini alarak büyük oranda yer ve enerji tasarrufu sağlayacak.
COVID-19 AKADEMİK DEĞİŞİM PROGRAMLARINI AKSATTI
Ne yazık ki, Covid-19 akademik değişim programlarımızı aksattı ve Yunan öğrenciler henüz Çin üniversitelerine geri dönemediler. Yine de, ülkemizin kurumları iş birliği yapmanın yollarını araştırıyor. Örneğin yakınlarda Atina, Selanik, Patras ve Girit Üniversiteleri Chongqing’deki Güneybatı Üniversitesi ile bir çerçeve anlaşması imzaladı ve Yunanistan ve Çin uyarlıklarına karşılıklı yaklaşım konusunda lisansüstü çalışmaları başlattı. Bu program üniversite mezunlarına hem Yunanistan hem de Çin’de lisansüstü eğitim sunacak ve iki uygarlık hakkında somut derinlemesine bilgi kazanma fırsatı sunacak ve üniversitelerimiz arasında bilimsel araştırma iş birliğini desteleyecek ve gelecekte akademik alanda geniş iş birliğinin yolunu açacak.
Yunanistan Çin ile eğitim alanında iş birliği programlarının gelişmesini destekliyor ve bizim İngilizce eğitim veren üniversite programlarımıza Çinli öğrencilerin gelmesini bekliyoruz. Lisans, yüksek lisans ve doktora çalışmaları için 200’den fazla yabancı dil programının Yunanistan üniversitelerinde eğitim görmeyi ecen yabancı öğrencilere yakında sunulması bekleniyor.
KÜLTÜR İLİŞKİLERİN GELİŞMESİNE GÜÇLÜ BİR TEMEL SAĞLADI
Kültür, ilişkilerimizin gelişmesine güçlü bir temel sağladı. Geçmişe baktığımızda, geçen birkaç yılda 2008 Çin’deki Yunanistan Kültür Yılı, 2017’de Çin-Yunanistan Kültüre Değişim ve Kültür Endüstrisi İş Birliği Yılı bize önemli ve unutulmaz kültürel etkinlikler sunmak için bol fırsat sundu ve halklarımız ile ülkelerimizi daha da yakınlaştırdı. Son birkaç yılda bile Covid-19’un yarattığı engellere rağmen, devam eden Yunanistan-Çin Kültür ve Turizm Yılı ve elbette diplomatik ilişkilerimizin 50. yılı Çin Kültür ve Turizm Bakanlığı ile iş birliği içinde başarıyla kutlanıyor. Büyük bir turistik destinasyon olarak Yunanistan hem tarihsel hem de modern bir ülkenin zenginliklerini keşfetmek isteyen Çinli turistleri bir kez daha memnunlukla karşılıyor.
Geçen 50 yıldaki başarılı ortaklığımızı dikkate alarak, iki eski uygarlık ile çok taraflılık ve gelişmiş uluslararası iş birliğinin mevcut destekçisi olan iki ülkenin Çin ile Yunanistan’ın halklarımızın yararına ilişkilerini derinleştirip yoğunlaştırmaya devam edeceklerine eminim. Bu bağlamda, ülkelerimize ve halklarımıza mutlu bir Yunanistan-Çin Halk Cumhuriyeti diplomatik ilişkilerinin 50. yılının kutlu olmasını ve ülkelerimizin ortaklığına zengin bir gelecek diliyorum.
