Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Federal Rezerv Bankası (Fedf) dün federal gösterge faiz oranını 75 baz puan artırarak yüzde 1,5-1,75 aralığına yükseltti. Bu 1994’ten bu yana Fed’in en büyük faiz artırımı oldu.
Fed’in son faiz artırımı, son 40 yılın en kötü enflasyon sorununu çözmeyi hedefliyor.
Dünyanın bir numaralı ekonomik gücü olarak ABD neden bu kadar ciddi bir enflasyonla karşı karşıya? Analistler, ABD’nin iç ve dış politikalarının ve kendi ekonomik yapısındaki dengesizliğin yüksek enflasyonun devam etmesinin temel nedenini oluşturduğuna inanıyor.
EKONOMİK YAPISINDAKİ DENGESİZLİK ENFLASYONU TETİKLİYOR
Uzun zamandan beri, ABD yönetiminin uyguladığı korumacı politikalar, Amerikan şirketlerini ve tüketicilerini daha yüksek ithal mal maliyetleriyle karşı karşıya bıraktı. Covid-19 salgınıyla mücadele etmek amacıyla, ABD yönetimi büyük ölçekli mali politika ve ultra gevşek para politikasını bir arada uygulamaktadır, bu da salgın durumunun hafifletilmesiyle ortaya çıkan ekonominin aşırı ısınması ile arz ve talep dengesizliğine ve işletmelerin toparlanmasının tüketimin yeniden artmasına yetişememesine yol açtı.
Aynı zamanda ABD iş gücü piyasasının tedarik yetersizliği, iş yeri açığı ile mevcut iş gücü arasındaki büyük boşluk, şirketlerin çalışanların maaşlarını artırması ve genel enflasyonda çok yüksek bir paya sahip olan konut maliyetlerinin devamlı olarak artırması gibi faktörler de ABD enflasyonunun yüksek seviyede seyretmesine neden oldu.
UKRAYNA KRİZİNİ KIŞKIRTMASI VE YAPTIRIMLAR UYGULAMASI KENDİ ENFLASYONUNU TETİKLEDİ
Buna ek olarak, ABD yönetimi Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmayı kışkırtarak ve ayrım gözetmeyen yaptırımlar uygulayarak küresel ham petrol ve diğer emtia fiyatlarının bir hayli yükselmesine neden oldu ve bu da nihayetinde ABD’de yerel enflasyonu tetikledi.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen kısa süre önce verdiği bir röportajda, Rusya’ya karşı artırılan yaptırımların yan etkileri yaratarak ABD’de sürekli olarak yükselen gıda ve enerji fiyatları üzerinde büyük bir etkisi olduğunu dile getirdi. Önümüzdeki süre içinde, ABD yaptırımları genişletmeye devam ettikçe, ülkedeki benzin fiyatı devamlı olarak artabilir ve ABD ekonomisinin büyüme trendi yavaşlayabilir.
KARAR VERİCİLER ENFLASYON KARŞISINDA PEŞ PEŞE HATALAR YAPIYOR
ABD’li karar vericiler enflasyon karşısında yanlış değerlendirmeler yaparak yavaş harekete geçtiler. Bazı ekonomistler çoktandır enflasyon riski konusunda uyarmış olsalar da, Fed ve Biden yönetiminin ekonomik danışma ekibi de dahil olmak üzere karar verenler sürekli “geçici enflasyon teorisine” bağlı kalarak niceliksel genişleme politikasını yüksek enflasyonun çözülmesi zor bir sorun olana kadar sürdürdü.
