Batılı ülkelerin Rusya'ya yönelik son tecrit ve yaptırım turu, barış görüşmeleri olasılığını daha da azaltacak ve yalnızca daha fazla kan dökülmesine, Rusya-Ukrayna çatışması sırasında daha fazla fedakarlığa ve dünya çapında daha fazla mülk kaybına yol açacağını söyleyen Çinli uzmanlar, Batılı ülkelerin G20 toplantısında Moskova'yı kınayan bir açıklama yapmaya çalıştıklarını ve AB'nin Rusya'ya karşı yeni bir yaptırım turu yokladığını söyledi.
Global Times gazetesinde konuyla ilgili olarak şu değerlendirmeler yapıldı:
Mevcut çıkmaza bir çözüm sağlamak için Çin, Cuma günü krizi çözmek için bir barış planı açıkladı. Plan, ilgili taraflarca geniş çapta memnuniyetle karşılanmasına rağmen, ABD tarafından 'rasyonel değil' şeklinde karalandı. Uzmanlar, asılsız suçlamaların, ABD'nin çatışmanın sona ermesini istememe konusundaki bencilce arzusunu ve Çin'in küresel meseleleri müzakere etme üzerindeki etkisini gölgede bırakma girişimini açığa vurduğunu düşünüyor.
G20’DEN ORTAK BİLDİRİ ÇIKMADI
Hindistan'ın Bengaluru kentinde cumartesi günü sona eren iki günlük G20 Maliye Bakanları toplantısında, bazı üyeler Rusya'yı Ukrayna ile olan çatışması konusunda kınamak için ortak bir bildiri imzalamayı planlıyorlardı. Ancak medyanın bildirdiğine göre, Rusya ve Çin'den gelen muhalefet nedeniyle çaba başarısız oldu ve Hindistan da kınamaya katılıp katılmayacağına dair net bir açıklama yapmaktan kaçındı. Bu arada, AB ve ABD ve İngiltere de dahil olmak üzere bazı Batılı ülkeler, AB tarafından Cumartesi günü yayınlanan bir belgeye göre, Cuma günü, 11,6 milyar dolardan fazla değere sahip ihracat yasakları, yaklaşık 120 Rus kişi ve kuruluşuna yönelik yaptırımlar ve Rusya Merkez Bankası varlıklarına ilişkin yeni bir raporlama yükümlülüğü de dahil olmak üzere, Rusya'ya karşı yeni bir yaptırım turu başlattı.
Çok sayıda yaptırımın Rusya üzerinde çok sınırlı bir etkisi olması bekleniyor. Çin Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırma görevlisi olan Li Ziguo, 'Bunlar sadece Batı ülkelerinin hayal kırıklıklarını gidermek için diplomatik ve sembolik jestleri' diyor. Batılı ülkeler, Rusya'nın ham petrol ve doğal gazına yönelik yaptırımlar da dahil olmak üzere Rusya'ya karşı yaptırım repertuarlarını çoktan tükettiler. Li, 'Rusya ile Avrupa ve ABD arasındaki enerji ve ticaretin ayrıştırılması, yaptırımların ilk turlarından çok sonra kuruldu. Öte yandan Rusya, Batı'nın yaptırımlarının etkisini dengelemek için yollar üzerinde çalışıyor” diye konuştu. Federal istatistik servisi, 20 Şubat'ta yaptığı açıklamada, Rusya ekonomisinin 2022'de yüzde 2,1 oranında daraldığını ve yaptırımlara rağmen beklenenden daha az küçüldüğünü bildirdi.
Çin Sosyal Bilimler Akademisi Rusya, Doğu Avrupa ve Orta Asya Çalışmaları Enstitüsü'nde ortak araştırma görevlisi olan Zhang Hong’a göre, Rusya'yı uluslararası sahnede daha da tecrit etmek ve yaptırımları artırmak, yalnızca barış görüşmeleri umutlarını veya çatışmayı çözmek için siyasi araçları kullanma umutlarını azalttı. Zhang, Global Times'a verdiği demeçte, 'Bu tür dürtüsel eylemler, Batılı ülkelerin hayal kırıklıklarını gidermelerine ve bir dakikalığına daha iyi hissetmelerine yardımcı olabilir, ancak çatışmayı daha da körüklediği için daha fazla kan dökülmesine, daha fazla fedakarlığa ve daha büyük mülk kaybına neden olacaktır' dedi.
ÇİN BARIŞ İÇİN ÇÖZÜM ÖNERDİ
Çatışmanın barışçıl çözümünü zorlamak için, Çin Dışişleri Bakanlığı Cuma günü, Çin'in tüm ülkelerin egemenliğine saygı duymak ve barış görüşmelerine yeniden başlamak da dahil olmak üzere Ukrayna krizinin siyasi çözümü konusundaki tutumu hakkında bir belge yayınladı. Plan geniş çapta takdirle karşılandı. Rusya, Cuma günü Çin'in 12 maddelik önerisini memnuniyetle karşıladı ve Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zaharova yaptığı açıklamada, 'Ukrayna krizi ile ilgili olarak, Rusya, özel askeri operasyonun hedeflerine siyasi ve diplomatik yollarla ulaşmaya açık' ifadesini kullandı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy, ABD medyası Politico'nun Cumartesi günü bildirdiğine göre, planın bazı yönlerini değerlendirmeye açık olduğunu söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da Cumartesi günü planı övdü, AFP’ye 'Çin'in barış çabalarına girmesi iyi bir şey' dedi. ABD Başkanı Joe Biden’dan göre, Çin'in barış planının nadir sabotajcılarından biri gibi görünüyordu. ABD Başkanı, Cuma günü ABC'ye verdiği röportajda, 'Çin'in Ukrayna için tamamen haksız bir savaş olan bir savaşın sonucunu müzakere edeceği fikri rasyonel değil' dedi.
Çinli uzman Zhang, Çin planının barışı savunduğunu, ABD'nin istediği ise çatışmanın Washington'un çıkarlarına uygun olarak sürüklenmesi olduğunu, bu nedenle doğal olarak Biden'ın Çin planına çamur atacağını söyledi. Zhang'a göre, bir başka neden de ABD'nin Çin'in önemli uluslararası meseleleri müzakere etme üzerindeki etkisini gölgede bırakmak istemesi.
ABD YILDÖNÜMÜNÜ SİLAHLA KUTLUYOR
Associated Press'in haberine göre, Pentagon, Cuma günü Ukrayna için yeni bir uzun vadeli güvenlik yardımı paketi açıkladı ve çatışmanın birinci yıldönümünü, savaşa daha fazla mühimmat mermisi ve çeşitli küçük, yüksek teknolojili dronlar göndermek için 2 milyar dolarlık bir taahhütle kutladı. CNN tarafından Ocak 2023'te yayınlanan habere göre, ABD ve müttefikleri geçtiğimiz yıl boyunca Ukrayna ordusuna yaklaşık 50 milyar dolarlık yardım ve teçhizat gönderdi ve Ukrayna, ABD ve NATO'nun üretebileceğinden daha hızlı mühimmat yakıyor.
Çin Dış İlişkiler Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde profesör olan Li Haidong, Batı'dan gelen silah yardımının geçen yıl boyunca çatışmanın statükosunu değiştirmek için boşuna olduğunu ve aksine, sadece krizi körüklediğini söyledi. Li, Pazar günü Global Times'a verdiği demeçte, 'Mevcut çıkmaz, Çin'in barış görüşmesi için ilgili tarafları oturtma planının bataklıktan çıkmanın daha uygulanabilir bir yolu olduğunu kanıtladı' dedi.
Li, Çin'in ABD liderliğindeki Batı'nın çatışmayı daha tehlikeli bir duruma itmek üzere olduğu bir zamanda yayınlanan rasyonel, dengeli ve özverili planının, mevcut çıkmaz için barışa ışık tuttuğunu ve çıkmaz için çok ihtiyaç duyulan rasyonaliteyi enjekte ettiğini belirtti.
