CGTN / Elizabeth Maruma Mrema et al.
Olağanüstü gezegenimize uzaydan bakarsak hiçbir sınır görmeyiz. İklimimiz ile doğamız ya da doğamız ile insan arasında hiçbir sınır görmeyiz. Sadece uzayın sonsuzluğunda tek, kırılgan ortak evimizi görürüz. Yine de Dünya’nın kaynaklarını idare etmeye, onun canlı çeşitliliğini korumaya ve kendi geleceklerimizi garanti altına almaya çalışırken çoğunlukla faydasız bir şekilde okyanusların, iklimin, doğanın ve insanın iyiliğini sanki ayrı hareket ediyorlarmış gibi birbirinden ayırıyoruz. Birbirinden ayrı hareket etmiyorlar. BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SDGs) ulaşmak ve doğa-iklim-insan için olumlu bir gelecek kurmak için bu temel bağlantıyı kavrayıp kullanmamızın zamanı geldi.
8 Mayıs Dünya Okyanus Günü insanlar ve gezegen için kritik bir yılın ortasına denk geldi. Gelecek haftalarda 200 kadar ülkeyi temsil eden heyetler 2020 sonrası küresel biyoçeşitlilik çerçevesini Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (CBD) daha da geliştirmek için Nairobi’de ve ikinci BM Okyanus Konferansı için Lizbon’da, sağlıklı bir küresel ekosistem içinde etkin koruma, sürdürülebilir kullanma ile yatırım için verilen sözleri ve azmi artırmak amacıyla toplanacak.
OKYANUSLAR İKLİMİ DENGEDE TUTAR
Hükümetler, iş dünyası ve sivil toplum doğanın kayıplarını durdurmak ve düzeltmek, biyoçeşitlilik, okyanus ve iklim anlaşmaları yoluyla cesur ve bütünleşik çözümler geliştirmek için fırsatlar yaratmayı tartışacağı zaman, bunlar merkezi konular. Eğer tartışmanın tarafları azimli olur ve sonuç almak için belirli sözlerle desteklenirlerse, insanlık doğayı düzeltebilir ve sürdürülebilir bir geleceği garanti altına alabilir. Eğer başarısız olurlar ve sadece kademeli değişiklikler önerirlerse, dalgalı denizlerde dümensiz kalırız.
Eğer ilk yolu seçersek okyanuslarımız güçlü bir müttefik olabilir. Bütün insanlık tarihi boyunca okyanuslarımız iklimimizi dengede tuttu, toplulukları besledi, ticaret ve ekonomik gelişmeyi destekledi ve şaşırtıcı bir canlılık çeşitliliği için ortam sağladı. Eğer Paris Anlaşması ve CBD’nin yarattığı küresel iklim ile biyoçeşitlilik çerçeveleri içinde okyanus koruma ve idaresini bütünleştirebilirsek ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini gerçekleştirirsek, okyanuslarımız bütün bu hizmetleri vermeye devam edebilir.
YENİ BİR KÜRESEL BİYOÇEŞİTLİLİK ÇERÇEVESİ
Birleşmiş Milletler (BM) Deniz ve Kıyı Ekosistemleri Yönetimi için Okyanus Topluluğu’nun ortak odak noktaları olarak, deniz ekosistemlerini sürdürülebilir biçimde yönetmek, korumak, yaşatmak ve düzeltmek için kullanılabilecek çeşitli, alan temelli önlemleri desteklemek için çalışıyoruz. Yeni bir küresel biyoçeşitlilik çerçevesi ile okyanus ekosistemlerinin iyi işleyen, mutlu ve sağlıklı bir toplum için yerine getirdiği hizmetlerin güçlü biçimde kavrandığını görmek istiyoruz.
Mangrov, deniz çayırları, mercan resifleri ve kıyı sulak alanları gibi yaşam alanları ekonomik, toplumsal ve doğal sistemlerin aşırı olaylar ve iklim değişikliğinin diğer sonuçları ile karılaştıklarında dayanıklılıklarında hayati bir rol oynarlar. Sadece mangrovların sel riskinin azaltılmasıyla sağlayacağı ekonomik değerle ilgili yapılan tahminler yılda 65 milyar doları aşıyor ve eğer mangrovlar yok olur ya da hasar görürse, bütün dünyada yıllık 15 milyon daha ek olarak sel altında kalır.
Okyanuslar gezegenin en büyük karbon deposudur. Her bir alan için deniz çayırı çimleri, mangrov ormanları ve tuzlu bataklıklar tropik ormanlardan daha etkili karbon depoları olabilir ve kıyı sulak alanları kara ormanlık alanlarının sadece yüzde üçünden azını oluştursalar da, yıllık olarak aynı oranda organik karbonu tutabilirler. Bu deniz ve kıyı ekosistemleri ayrıca sonunda yakalanan, satıla ve yenen balıklar için esas yaşam ortamını sağlayarak 3 milyardan fazla insanın asli protein kaynağını sağlayan balıkçılığı destekler. Bunu yaparak, bu eko sistemler korunmalarının bedelini ekonomik ve toplumsal faydalar şeklinde “öderler” – beslenme, yatıştırma ve dayanıklılık bakımından üç kat asgari fayda sağlarlar.
HÜKÜMETLER KAPSAYICI ÇÖZÜMLERE YÖNELİK YATIRIMLARINI ARTIRMALI
Bu sayısız fayda okyanusların küresel forumlarda gündemin ilk sıralarına çıkmasına yardım etti ve birçok hükümet ile şirket 2030’da doğaya olumlu dünya hedefini destekledi ve alan temelli koruma ve etkin, kapsayıcı toplum-temelli yönetim ilerlemeyi artırmak için hayati araçlar olarak görülüyor. Bu örneğin G7 Doğa Sözleşmesi ile ve liderlerin İnsanlara Söz’ü yoluyla ifade edilenler de dahil eylemler için verilen güçlü sözleri de içeriyor. Ancak hükümetler 2020’de denizlerde korunan alanın yüzde 10’a ulaşmasını içeren CBD Aichi Biyoçeşitlilik Hedefine ulaşmadı ve korunan deniz alanlarının (MPAs) etkin, eşit, temsil edici ve iyi bağlantılı olmasını sağlamak bakımından da büyük bir gecikme var. Dolayısıyla, CBD’ye taraf olan ülkelerin iddialı yeni hedefler ve Lizbon’da çok sayıda heyecanlandırıcı yeni vaatler için söz vermesini bekler ve buna cesaretlendirirken, bu sözlerin finans, kapasite kurma, teknoloji transferi ve kapsayıcılık ve şeffaflık garantisi içeren uygulama planlarına dayanması zorunludur.
Hükümetler ve finansal kurumların Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini yerine getirmek için iddialı, kapsayıcı ve bütünleşik çözümlere yapacakları yatırımları önemli ölçüde artırmalıdır. Okyanuslar, biyoçeşitlilik ve iklim arasındaki bağların daha da güçlendirilmesi, bize sağlıklı okyanusların biricik, eşsiz gezegenimizin motoru olarak çalışmaya devam ettiği bir gelecek sağlayabilir.
