19. Shangri-La Diyaloğu 10-12 Haziran’da Singapur’da düzenlendi. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Japonya, toplantıda önce Taiwan konusunda alevleri körükledi, ardından sözde “Çin tehdidini kışkırttı. Diyaloğa katılan Çin Savunma Bakanı Wei Fenghe, 12 Haziran’da yaptığı konuşmada, Çin’in barışçıl kalkınma yolundaki sarsılmaz kararlılığını dile getirerek Taiwan meselesindeki ciddi tutumunu aktardı.
Zirveye ev sahipliği yapan Singapur Savunma Bakanı Ng Eng Heng, aynı gün “Bölgesel İstikrarı Sağlamak İçin Yeni Fikirler” temalı son genel kurul toplantısında bir konuşma yaptı.
Son zamanlarda ABD, ideolojik çizgiler çizmek, yüzleşmeyi kışkırtmak ve “küçük çevreler” oluşturmak amacıyla tüm dünyada “değer düşüncesi diplomasisi” yürütüyor.
Asya’daki temel sorunun sözde “otokrasi ve demokrasi arasındaki ideolojik mücadele” olmadığını açıkça belirten Ng Eng Heng, Asya ülkelerinin kapsayıcılığa ve çok taraflılığa devamlı vurgu yaparak karşılıklı stratejik güveni güçlendirip çatışmayı hafifletmek ve önlemek için normları belirlemesi ve mekanizmalar kurması gerektiğini savundu.
Ng Eng Heng, toplantının ardından düzenlediği basın toplantısında Çin ve ABD savunma bakanları arasındaki görüşmenin az da olsa memnuniyet verici olduğu değerlendirmesini yaptı.
Japonya’nın güvenlik alanındaki son bir dizi eylemi hakkında yorum yapan Ng Eng Heng, Japonya’nın Çin, Güney Kore ve Güneydoğu Asya ülkelerinin İkinci Dünya Savaşı’ndaki Japon saldırganlığının tarihi hakkındaki endişelerini hafifletmek ve hatta ortadan kaldırmak için elinden gelenin en iyisini yapması gerektiğini dile getirdi.
Ng Eng Heng’ın konuşması Ukrayna ve Asya dahil olmak üzere iki ana bölgeye odaklandı.
Ng Eng Heng Asya ile ilgili olarak “Herkes biliyor ki Asya’daki güvenlikle ilgili sıcak konularda Doğu Çin Denizi, Güney Çin Denizi, Taiwan Boğazı, Kore Yarımadası, Çin-Hindistan ilişkisi, Hindistan-Pakistan ilişkisi gibi konular yer alıyor. Ancak Asya ülkeleri, Asya’daki temel sorunun otokrasi ve demokrasi arasındaki ideolojik mücadeleyle hiçbir ilgisi olmadığını net bir şekilde bilmeli.” diye konuştu.
Asya’nın Ukrayna krizinden ders alması gerektiğine inanan Ng Eng Heng, “Çok şükür, tüm Asya ülkeleri Ukrayna krizinden sonra uluslararası normları destekleyerek diğer ülkelerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermektedir.” dedi.
Ng Eng Heng’e göre, Asya’daki barışın korunması için temel gündem, bölge ülkeleri arasındaki karşılıklı bağımlı ilişkidir. Bu tür karşılıklı bağımlılık, Rusya ile Avrupa arasındaki ilişkiden çok daha olgun, etkin ve karşılıklı yarara dayalıdır. Örneğin, Çin neredeyse tüm Asya ülkelerinin en büyük ticaret ortağıdır ve hatta Japonya ve Güney Kore bile sırasıyla Çin’in toplam ihracat pazarının yaklaşık yüzde 6 ve yüzde 5’ini oluşturmaktadır. Çin ayrıca Japonya ve Güney Kore’nin toplam ihracat pazarının yaklaşık yüzde 19 ve yüzde 25’ini oluşturmaktadır.
Aynı zamanda, Asya ülkelerinin mevcut güvenlik yapılarını güçlendirmesi, bölge içindeki ve dışındaki büyük güçlerle temaslarını artırması ve karşılıklı güven inşa etmesi gerekiyor.
Asya’nın kapsayıcılığı ve çok taraflılığı vurgulamaya devam etmesi gerektiğine işaret eden Ng Eng Heng, “2013, 2016 ve 2019 yıllarında düzenlenen ‘10 + 8’ ASEAN savunma bakanları toplantıları da bu konudaki iyi bir örnektir. Bu tür toplantılarda normları belirlenebilir ve çatışmayı hafifletmek ve önlemek için mekanizmalar kurulabilir.” ifadesini kullandı.
Salgından dolayı, 8. ASEAN Savunma Bakanları Toplantısı video konferans yöntemiyle düzenlendi.
ÇİN-ABD SAVUNMA BAKANLARI TOPLANTISI GÜNEYDOĞU ASYA ÜLKELERİNE RAHAT BİR NEFES ALDIRDI
Bu seferki diyalog sırasında Çin ve ABD savunma bakanları yüz yüze bir görüşme gerçekleştirdi. “South China Morning Post” gazetesinde 12 Haziran’da bildirildiğine göre, Ng Eng Heng’in toplantıdan sonra düzenlenen basın toplantısında “Birbirinizi doğru tanımak için rakibinizle yüz yüze görüşmeniz gerekir. Bence iki ülkenin savunma bakanlarının yüz yüze buluşması rahat nefes aldırdı.” dedi.
Ng Eng Heng, “”Geleceğe bakıldığında, Çin ve ABD dahil iki tarafın mutlaka tercih etmesi gereken bir pozisyonun olmadığını ifade etmesi, ASEAN ülkelerini rahatlattı… Bu ifadenin gerçekçi olup olmadığını sadece gerçeklerle doğrulanabileceği görüşündeyim.” diye konuştu.
JAPONYA’NIN PLANI ENGELLERLE KARŞILAŞABİLİR
Diyalogda bir temalı konuşma yapan Japonya Başbakanı Fumio Kishida, Japonya’nın Asya’nın karşı karşıya olduğu zorluklara ve krizlere daha aktif yanıt vereceğini ve savunma güçlerinin temelden güçlendirilmesi amacıyla en geç önümüzdeki bahara kadar Hint-Okyanus düzenini koruyan yeni bir plan hazırlayacağını açıkça belirtti.
Basın toplantısında bunu değerlendiren Ng Eng Heng, Japonya’nın planının bölgede birkaç engelle karşılaşabileceğini kaydetti.
Ng Eng Heng, “Asya ülkeleri, 2. Dünya Savaşı ve Japonya saldırganlığının anıları nedeniyle, hâlâ bazı çekincelere sahipler. Japonya için en akıllı davranış ise sadece Güneydoğu Asya ülkeleri değil, aynı zamanda Çin ve Güney Kore’deki insanların endişelerini gidermek için elinden gelenin en iyisini yapmasıdır.” dedi.
