Gazeteci İsmet Özçelik, CRI Türk’te Tuğçe Akkaş’ın sunduğu “Dünya Postası” programına konuk oldu ve dünya gündeminin dikkat çeken başlıklarını yorumladı.
Özçelik’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Almanya Başbakanı Olaf Scholz, bu hafta Çin’i ziyaret edecek ve pandemiden bu yana Çin’i ziyaret eden ilk G7 lideri olacak. Scholz, bu ziyaret öncesi yeni ‘Çin’ politikasını açıkladı ve Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) son Kongresi’nin ardından ülkesinin Çin ile olan ilişkileri değiştirmesi gerektiğini söyledi. Scholz bu açıklamayı yaparken, Çin’deki son Kongre’de ‘Marksizm’e bağlılığın önceki Kongreler’e göre daha fazla yer kapladığını hatırlattı ve ‘Komünist sistemin istikrarı ve ulusal özerklik için olan çabalar gelecekte daha önemli hale gelecek. Çin değişirse, bizim de politikalarımızın değişmesi gerekiyor.’ dedi. Scholz, Çin’den vazgeçemeyeceklerini de vurguladı çünkü Çin, Almanya açısından ciddi bir tedarik ülkesi ve pazar olarak görülüyor. Scholz aynı açıklamada, Taiwan çevresindeki olaylara da değindi ve oradaki gergin durumla ilgili endişelerini dile getirdi. ‘Pek çok ülke gibi biz de ‘Tek Çin’ politikası izliyoruz.’ dedi ve Taiwan’ı tanımadığını, Çin Halk Cumhuriyeti’ni tanıdığını belirtti. Scholz, Çin ile ekonomik bir ayrışmaya karşı olduğunu kaydetti ve tek taraflı bağımlılıkların azaltılması gerektiğini söyledi. Bu açıklamalarından, Almanya’nın kafasının Çin konusunda karışık olduğu izlenimini edindim.
“TAHIL KRİZİ, ŞİMDİLİK AŞILDI”
Ukrayna, Rus kontrolündeki Sivastopol Limanı’na saldırmış ve bu saldırının ardından Rusya, Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmişti. Bu noktada Türkiye devreye girdi. Önce Savunma Bakanları ve Dışişleri arasında, sonra da Rusya Devlet Başkanı Putin ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında görüşmeler oldu. Rusya, ‘limanlara saldırılmaması’ gibi birtakım garantiler istiyordu ve Ukrayna bu garantileri verince Rusya, Tahıl Koridoru Anlaşması’na geri döndü ve kriz, şimdilik aşıldı. Putin, ‘İnsani koridorun askeri amaçla kullanılmayacağı konusunda güvence istedik ve bu güvenceyi verdiler. Türkiye’ye tahıl sevkiyatını sürdüreceğiz. Orada tahılı işleme kapasitesi çok yüksek.’ dedi. Bu, Türkiye-Rusya ilişkilerinin gidişatı açısından önemli.
ABD’DEN TALİBAN’A ŞANTAJ
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin ve Rusya ile ilgili Taliban’a bir baskı uyguluyor. Bu konuda Rusya’nın Afganistan elçisi Zamir Kabulov bir açıklama yaptı. Kabulov, ‘ABD, Taliban’dan Rusya ve Çin ile arasına mesafe koymasını istiyor. Eğer bunu yapmazsan, İHA saldırısı yaparım diyerek tehdit ediyor.’ dedi. Bu, sürpriz bir durum değil. ABD’nin, daha önce Çin ve Orta Asya sınırında da bazı örgütlenmeleri vardı. Orta Asya’da iç karışıklık çıkartmak ve bu karışıklığı Çin’e ile Rusya’ya yaymayı hedeflenen ‘Asya Baharı’ isimli bir politika vardı ancak bu politika başarılı olmadı. Gördüğümüz kadarıyla Taliban, şu ana kadar bu tehditlere boyun eğmiş durumda değil.
“ABD, BREZİLYA’DAKİ YENİLGİYİ KABUL ETMEK İSTEMİYOR”
ABD, Brezilya’daki yenilgiyi kabul etmek istemiyor. Bu sebeple, orada bir iç kargaşa çıkarmaya yöneldi. Lula, yüzde 50,9 ile seçimi kazandı ve şu anki Başkan Bolsonaro, yaptığı son açıklamalarda yenilgiyi kabul etmiş gözüküyor. Bolsonaro’nun destekçileri ise, çeşitli eylemler gerçekleştiriyor. Kamyon şoförlerinin yol kapatma eylemleri oldu ancak güvelik güçleri sorunu halletti. Bu eylemleri ABD’nin desteklediği aşikâr.
“SOKAKTAKİ İNSANIN ENFLASYONU, GENEL ENFLASYONA GÖRE YÜKSEK”
Enflasyonun düşeceği söyleniyor ancak artış oranları artmaya devam ediyor. Tüketici enflasyonu, on yedi aydır yükseliyor ve yüzde 85,5’a gelmiş durumda. Sokaktaki insanın en büyük harcama grupları gıda ve ulaştırma. Ulaştırma grubunda yüzde 117’lik bir artış, gıdada ise yüzde 99’luk bir artış var. Sokaktaki insanın enflasyonu, genel enflasyona göre çok daha yüksek. Üretici enflasyonu da yüzde 159 olarak açıklandı. Üretici fiyatlılarında elektrik-gaz kaleminde yüzde 554’lük bir artış mevcut. Durum çok vahim ve bunun zaman içinde diğer ürünlere de yansımaması mümkün değil.”