Bu köşede 10 Kasım 2021’deki “Eleştirel Çin Animasyonu: İyi Günler” başlıklı yazıda Çin’de animasyon sinemasının durumundan kısaca söz etmiş ve Liu Jian’ın kara-film nitelikli çalışmasının ulaştığı yüksek düzeyden söz etmiştim. “İyi Günler” parlak örneklerden sadece biriydi ve gelişme tarihi 30-35 yıl öncesine dayanmakla birlikte uzun süre atılım yapamayan ve belirgin nitelik kazanamayan Çin animasyon sinemasının son dönemde ise dikkat çekici başarılar gösterdiği söylenebilir.
Üç gün önce Çin basınında yer alan haberlere göre, 2019’da 5 milyar yuan tutarında hasılat elde ederek tüm zamanların gişe rekortmeni olan ve en çok izlenen animasyon örneği olarak tarihe geçen “Yeni Tanrılar: Ne Zha’nın Yeniden Doğuşu”nun (Ne Zha zhi mo tong jiang shi) devamı da geliyor. Çin Film Ajansı’nın duyurusu sosyal medyada hareketliliğe yol açtı ve mitolojik genç kahramanın yeni serüvenleri için her anlamda kollar sıvandı, uzun bir geri sayım başladı.
MİTOLOJİDEN GÜNCELLİĞE
Ming Hanedanlığı (1368-1644) döneminde yazılan “Tanrıların Araştırması” (Fengshen Yanyi) romanına dayanan, ünlü klasik “Batı’ya Yolculuk”tan da esintiler taşıyan “Ne Zha”, Yu Yang’ın yönetmenliğinde o güne dek yapılan film ve televizyon uyarlamalarından çok farklı bir sükse yaratmıştı. Olağanüstü güçlerle dünyaya gelen, karanlık kaderini ve ön yargıları aşmak için mücadelelere atılan bir çocuğun yaşamı, eczacılık kökenli yönetmen Yu Yang tarafından sevimli, hüzünlü, hareketi bol bir maceraya dönüştürülmüş, derin Çin tarihinden yansımalar güncel estetikle sunulmuştu. Yazgısı gereği dünyayı mahvetmeye mahkûm olan Ne Zha’nın kaderin zincirlerini kırması, iyi-kötü arasında tercih yaparak kahraman olması, Disney vb. animasyonlarını aratmayan görsel-işitsel zenginlikle yansımıştı beyazperdeye. İki kısa çalışmasının ardından ilk uzun metraj animasyon çalışmasında Yu Yang, aile, eğitim, irade, kişisel ilerleme ve sosyal ön yargılardan kurtulmak gibi toplumsal meseleleri de ince ince dahil etmişti 110 dakikalık filmine.
YIN-YANG VE HAYAL GÜCÜ
Ne Zha gerçekte, köken olarak Hint mitolojisine dayanan Taocu bir tanrı olarak biliniyor. Adı, “Merkez sunağın komutanı” anlamına geliyor ve zıtlığın barındırdığı uyumun, Yin-Yang’ın, iyilik ve kötülüğün özelliklerini üzerinde taşıyor ve her mitolojik kahraman gibi her şeyden önce hayal gücüne sesleniyor. 2019’daki ilk film, karakter tasarımları ve sanat yönetimi açısından hayli zengin bir çalışmaya dayanıyordu ve tüm dünyada ses getirmeyi başardı. Kendisinden korkan bir halk için kötü güçlerle savaşa girişen öfkeli bir çocuk olan Ne Zha’nın yaşadıkları, tuzaklardan kurtuluşu ve kurduğu tuzaklar, bakalım bu kez de bir Oscar adaylığı yolculuğuna dönüşecek mi?
Tunca Arslan
