Nikkei Asia / Richard McGregor
Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) liderleri (Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Japonya, Hindistan ve Avustralya) yarın Tokyo’da bir araya gelecekler.
Liderler zirvesi yaklaşırken Çin’in geçmişte olduğu gibi eylemleri ve açıklamaları, dört ülkenin QUAD’ın önemine ilişkin inancını destekledi. Son aylarda Çin, Ukrayna’ya operasyon konusunda Rusya’nın yanında kararlılıkla durdu. Beijing, Pasifik Okyanusu’ndaki Solomon Adaları ile güvenlik anlaşması imzaladı. Ve ABD Başkanı Joe Biden’ın Japonya Başbakanı Fumio Kishida ile yapacağı toplantı öncesinde Çin, Washington ve Japonya’nın artırılan güvenlik iş birliğine kızgınlığını dile getirdi.
ABD Başkanı Biden’ın Güney Kore ve daha sonra QUAD için Japonya’ya ziyareti, Biden’ın Kasım 2020’de seçilmesinden bu yana bölgeye yapacağı ilk ziyaret olacak.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, “Dikkati çeken ve tetikte olmayı gerektiren şey, Amerikan lideri toplantı için yola çıkmadan önce bile sözüm ona Japonya-ABD’nin Çin karşıtı ortak söylemi zaten gerilime yol açtı.” dedi. Wang, Biden’ın ziyaretinden önce, ABD ve Çin arasında bir “çatışmayı” teşvik etmemesi konusunda uyarmak için Japonya ve Güney Kore dışişleri bakanlarını aradı. Ancak Wang’ın protestolarına rağmen, Çin’in bölgedeki kendi tavrı QUAD üyeleri ve yakındaki Güney Kore gibi müttefikleri arasındaki stratejik yakınlaşmayı güçlendirdi.
ABD, ÇİN İLE ÇOK YÖNLÜ BİR REKABETE GİRİŞİYOR
Dört ülkenin tamamında, bir zamanlar Çin ile ilişkide olunmasını savunan liderler, yetkililer ve yorumcular şimdi şahin bir ana akımın arka planında yer almak zorunda kaldılar. Bu ülkelerde politika oluşturmanın yönünde değişiklik olacağına ilişkin çok az işaret var. ABD, Çin ile uzun süreli, çok yönlü bir rekabete girişiyor. Eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe ve şimdiki Başbakan Kishida yönetiminde Japonya, Çin’e her zamankinden daha fazla dikkat ediyor. Avustralya kamuoyu, Beijing’in ticari yaptırımlar uygulamasının ardından hızla Çin’e karşı döndü. Hindistan, 2020 yılında Çin ile yaşadığı sınır çatışması konusundaki öfkesini koruyor.
Biden’ın ziyareti öncesi ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, “QUAD Zirvesi’nin, esasında ve vizyonunda demokrasilerin üzerine düşeni yapabileceğini göstereceğine inanıyoruz. Birlikte çalışan bu dört ülke özgür ve açık bir Hint-Pasifik ilkelerini savunacak ve destekleyecek. Bu mesajın her yerde duyulacağını ve Beijing’de duyulacağını düşünüyoruz.” diye konuştu.
ASYA VE AVRUPA’DA İTTİFAK SİSTEMİ GÜÇLENDİ
Asya ve Avrupa’da, Rusya’nın Ukrayna’ya operasyonu ile ittifak sistemi güçlendi. Fakat ittifak sistemi içinde ve Asya’da başka yerlerde gerilimler devam ediyor. Japonya ve Güney Kore ilişkileri, her iki ülkedeki yeni hükümetlerin ilişkileri düzeltmeyi açıkça dile getirmesine rağmen, kindarlığını koruyor. Kuzey Kore tehlikeli bir uç değer olmaya devam ediyor. Sullivan, “İstihbaratımız, uzun menzilli bir füze denemesi dâhil olmak üzere (Kuzey Kore tarafından) başka bir füze denemesinin veya nükleer denemenin ya da açıkçası her ikisinin gelecek günlerde veya Başkan Biden’ın ziyaretinden sonra yapılacağına ilişkin gerçek olasılığı dile getiriyor. Bu tür bir kışkırtmanın biz Güney Kore veya Japonya’dayken olması olasılığı dâhil her türlü olasılığa hazırlanıyoruz.” dedi.
Birbiriyle toplu ve ikili olarak görüşme için bir ortam sağlamanın yanı sıra QUAD’ın kendi resmi gündemi mütevazı kalıyor. Daha önce toplantılar, aşıların sağlanmasına, yanlış bilgilendirmeye karşı koymaya, temiz enerji tedarik zincirlerini oluşturmaya ve doğal felaketlerin karşısında birlikte çalışmaya odaklanırdı. Bazı açılardan gündemin mütevazı olması, QUAD’ın, tüm üyelerin etraflıca düşünmesi ve desteğiyle gücünün inşa edilmesine izin vermek için kasıtlıdır. Güney Kore ve Yeni Zelanda gibi ülkelerin zaten ortaklığın bazı yönlerine katılmak isteyebileceğini ima etmesiyle, bu yaklaşımın işe yaradığına dair işaretler var.