Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Olağanüstü Zirvesi'nde konuştu.
Konuşmasına katılımcıları selamlayarak başlayan Erdoğan, Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım'ın dün hayatını kaybeden annesi Fahriye Yıldırım'a Allah'tan rahmet, Yıldırım'a ve kederli ailesine sabır ve baş sağlığı diledi.
Türkiye'de 6 Şubat'ta yaşanan deprem felaketinin ardından bugün, 'Afet Acil Durum Yönetimi ve İnsani Yardım' temalı olağanüstü zirve vesilesiyle bir araya geldiklerini belirten Erdoğan, 'Zirvenin düzenlenmesi için çağrıda bulunan can Azerbaycan'ın Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev'e şahsım, milletim adına şükranlarımı sunuyorum.' dedi.
Bu toplantının başarılı şekilde icra edilmesi için gayretlerini esirgemeyen Dönem Başkanı Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve katılımcılara teşekkür eden Erdoğan, teşkilatın gözlemci üyesi KKTC'nin Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'ın da aralarında bulunmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Erdoğan, bugün liderleri misafir eden Ankara'nın, 31 yıl önce Türk Dili Konuşan Ülkeler Birinci Zirvesi'ne ev sahipliği yaptığını, teşkilatın ilk tohumlarının bu vesileyle atıldığını hatırlattı.
'TÜRK DÜNYASININ TEK YÜREK OLDUĞUNU BİR KEZ DAHA GÖSTERMİŞ OLACAĞIZ'
Bugünkü zirveyle, Türk dünyasının tek yürek, tek vücut olduğunu en üst düzeyde bir kez daha göstermiş olacaklarını vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:
'Ülkemizin güneyindeki 11 şehir, 6 Şubat günü şiddeti ve yıkıcılığı itibarıyla dünyada eşine az rastlanır bir tabii afetle sarsıldı. Bu depremlerden yaklaşık 14 milyon vatandaşımız doğrudan etkilenirken, 49 binden fazla insanımız hayatını kaybetti, 115 binden fazlası yaralandı. Kendi insanlarımızla birlikte, depremde vefat eden Türk Devletleri Teşkilatı üye ve gözlemci ülke vatandaşı kardeşlerimiz için de burada baş sağlığı diliyorum.'
Bu büyük felaketin yaralarını sarmak için tüm imkanları seferber ettiklerini belirten Erdoğan, arama kurtarma çalışmalarını bitirdiklerini, enkaz kaldırma faaliyetlerini yürütürken ve geçici barınma bölgeleri kurarken süratle kalıcı konutların inşasına da başladıklarını aktardı.
Erdoğan, 'Önümüzdeki bir yıl içinde 319 bin, toplamda ise 650 bin konut yaparak hak sahiplerine teslim etmeyi planlıyoruz. Dost ve kardeş ülkelerin de desteğiyle inşallah deprem bölgemizi çok kısa sürede yeniden ayağa kaldıracağız.' diye konuştu.
'MİLLETİMİZ, DESTEĞİNİZİ UNUTMAYACAKTIR'
Türkiye, deprem felaketinin yaralarını sarmakla meşgulken, aynı bölgede bir de sel afetinin yaşandığını anımsatan Erdoğan, eşine rastlanmamış bir yağışın yol açtığı sellerde, Şanlıurfa ve Adıyaman'da çok sayıda vatandaşın hayatını kaybettiğini, yerleşim yerlerinde ciddi hasar oluştuğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu ölçekteki afetler karşısında, eldeki imkanların yetersiz kaldığını kaydederek, şunları söyledi:
'Biz de 6 Şubat'ta yaşadığımız depremlerin şiddeti ve yol açtığı yıkımın büyüklüğü üzerine, uluslararası yardım çağrısında bulunduk. Türk dünyası, yardıma ilk koşanlar arasında yer aldı. ‘Acılar paylaşıldıkça azalır' anlayışıyla en zor anımızda bizi yalnız bırakmadınız. Arama kurtarma ekipleriniz, birçok vatandaşımızı yeniden hayata bağladı. Kurduğunuz sahra hastaneleriyle, yaralılarımızın tedavisine yardım ettiniz. Gönderdiğiniz ata yadigarımız çadırlar, vatandaşlarımıza yuva oldu. Aziz milletimiz bu desteğinizi hiçbir zaman unutmayacaktır. Birleşmiş Milletler 16 Şubat'ta Türkiye için acil yardım çağrısı yayınladı. Avrupa Birliği Komisyonu ve Dönem Başkanı İsveç tarafından 20 Mart'ta Uluslararası Bağışçılar Konferansı düzenlenecek. Bu uluslararası yardım faaliyetlerine de destek vereceğinizden şüphe duymuyorum.'
Afetler ve etkileriyle mücadelede çok taraflı işbirliğinin artırılması gerektiğine işaret eden Erdoğan, bu kapsamda, teşkilatın bünyesinde bu yönde bazı adımlar attıklarını, aralık ayında İçişleri Bakanlığının ev sahipliğinde Ankara'da Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlar Toplantısı gerçekleştirildiğini hatırlattı.
'BÖLGE İÇİ TİCARET TEŞVİK EDİLECEK'
Teşkilatın, sivil koruma mekanizması kurulmasıyla afet süreçlerini daha etkin planlama ve uygulama kabiliyetine kavuşacağını belirten Erdoğan, 'Bildiri taslağımıza da yansıtıldığı üzere, Türkistan'da düzenleyeceğimiz müteakip zirvemize kadar mekanizmanın tesisine ilişkin anlaşmanın imzalanması yönünde gereken talimatları vereceğinize inanıyorum.' dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2021 yılındaki İstanbul Zirvesi'nde mutabık kalınan 'akıllı şehirler ve yeşil teknolojiler' kapsamında, dayanıklı ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda çalışmaları sürdürdüklerini dile getirerek, şunları kaydetti:
'Semerkant Zirvesi'nde ticaretimizi ve ekonomik bütünleşmemizi artıracak önemli adımlar attık. Kuruluş anlaşması bugün imzalanacak Türk Yatırım Fonu'nun oluşturulması, bu adımların başında geliyor. Fon sayesinde, KOBİ'lere, kalkınma projelerine, ulaştırma ve lojistik zincirlerine, altyapı projelerine, tarım ve turizm alanlarındaki yatırımlara ve yenilenebilir enerji çalışmalarına destek sağlanacak. Tüm bu alanlarda firmalarımızın finansmana erişimi kolaylaşacak, bölge içi ticaret de teşvik edilecektir. Bu süreçteki kıymetli destekleriniz ve katkılarınızdan dolayı teşekkür ediyorum. Semerkant Zirvesi'nde ticaret ve ulaştırmanın geliştirilmesi için imzalanan belgelerin de hızla hayata geçirilmesini arzu ediyoruz. Enerjinin sürdürülebilir bir şekilde tedariki ve enerji fiyatlarının makul seviyelere çekilmesi, ekonomilerimiz için büyük önem arz ediyor.'
Bugüne kadar Hazar Havzası'nda, Türk dünyası ülkeleri ile petrol, doğal gaz ve elektrik alanlarında kapsamlı projeleri başarıyla hayata geçirdiklerini anımsatan Erdoğan, Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattının, 16 senedir Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan petrolünü dünya piyasalarına kesintisiz biçimde taşıdığını söyledi.
Bel kemiğini TANAP'ın oluşturduğu Güney Gaz Koridoru sayesinde Türk devletlerinin, Avrupa'nın enerji güvenliğinde anahtar konuma geldiğini vurgulayan Erdoğan, 'Türk Devletleri Teşkilatı olarak, bölgesel ulaştırma ve tedarik zincirlerinin geliştirilmesi yanında, enerji güvenliğinin sağlanmasında da stratejik rol üstleneceğimize inanıyoruz. Doğu-Batı arasındaki ticarette ortak çabalarımızla hayata geçirdiğimiz Orta Koridor, artık güvenilir bir alternatif sunuyor. Önümüzdeki dönemde bu tür stratejik projelerin sayısı daha da artacaktır.' ifadelerini kullandı.
'KKTC İLE AİLE MECLİSİMİZ DAHA DA GÜÇLENDİ'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugünkü zirveyi 'birliğimiz gücümüzdür' şiarıyla icra ettiklerini belirterek, 'Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin de aramıza katılmasıyla aile meclisimiz artık daha da güçlendi. Teşkilat olarak Kıbrıs Türk halkına güçlü ve kararlı desteğimizi somutlaştırdık. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin tanınması ve Kıbrıs Türk'ü kardeşlerimizin maruz kaldığı kısıtlamaların kaldırılması için verdiğimiz mücadeleyi sürdüreceğiz.' dedi.
Ukrayna'daki savaşın bir an önce adil ve kalıcı bir barışla sonlandırılması için diplomatik girişimlerinin başından beri sürdüğüne işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti:
'Rusya Devlet Başkanı Sayın Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Sayın Zelenskiy ile düzenli temas halindeyim. Aracılık ettiğimiz Karadeniz Tahıl Mutabakatı ve kapsamlı esir değişimi, tarafların ortak zeminde buluşabileceklerini göstermiştir. Tarafları müzakere masasına geri döndürme gayretlerimizi sonuna kadar sürdüreceğiz.'
Erdoğan, Türk dünyası kuruluşları arasındaki eş güdüm ve işbirliğinin de her geçen gün geliştiğini görmekten duyduğu memnuniyeti dile getirerek, dönem başkanlığını yürüten Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in, sekreteryanın etkin ve uluslararası ilişkilerde ağırlığı olan bir yapıya dönüşmesi gerektiği görüşünü de paylaştı.
HAYATINI KAYBEDENLER İÇİN SAYGI DURUŞU
Bir sonraki dönem başkanı Kazakistan'ın 'manevi başkent' Türkistan şehrinde düzenleyeceği zirve için de çalışmaları sürdüreceklerini vurgulayan Erdoğan, 'Yapacağımız tüm çalışmalarda Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi yol haritamız, 2022-2026 strateji belgesi ise rehberimiz olacaktır.' dedi.
Erdoğan, önümüzdeki günlerde idrak edilecek Nevruz Bayramı'nı kutlayarak, Ramazan-ı Şerif'in ülkelere ve tüm İslam dünyasına hayırlar getirmesini diledi. Zirvenin hayırlara vesile olması temennisinde bulunan Erdoğan, emeği geçen herkese teşekkür etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, deprem bölgesinde ebediyete uğurlanan 50 bine yakın vatandaşa Allah'tan rahmet, yakınlarına da sabırlar diledi.
TDT üye ve gözlemcilerinin Türkiye'deki yardım faaliyetlerine ilişkin video gösteriminin sunulduğu zirvede, deprem felaketinde hayatını kaybedenler için saygı duruşunda bulunuldu.
'(DEPREM FELAKETİ) BU ZORLU SÜRECİ, DAYANIŞMA VE İŞBİRLİĞİ İÇİNDE ATLATACAĞIMIZA İNANIYORUM'
Zirvenin kapanışında yaptığı konuşmada liderlerin zirvedeki kıymetli görüş ve değerlendirmelerinin gelecek döneme ışık tutacağına işaret ederek, teşkilatın önceliklerinin ilerletilmesi ve somut projelerin hayata geçirilmesi için çalışmaları kararlılıkla sürdüreceklerini söyledi.
Aile meclisinin görünürlüğünü, uluslararası itibarını ve bütünleşmeye katkısını ileri seviyelere taşımak için gayrete devam edeceklerini vurgulayan Erdoğan, kardeşlik hukukunun tezahürü bu zirveye vesile olan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e ve Dönem Başkanı Özbekistan'a teşekkür etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
'Deprem felaketinin açtığı yaraları sarmakta olduğumuz bu zorlu süreci, dayanışma ve işbirliği içinde atlatacağımıza inanıyorum. Bugünkü istişarelerimizin, Türk dünyasının afetlere hazırlık seviyesini artırması ve bu alanda işbirliğini güçlendirmesi bakımından faydalı olacağından eminim. Türk dünyası olarak birliğimiz gücümüzdür. Bu vesileyle sizleri bir kez daha saygıyla, muhabbetle selamlıyorum. Katılımınız ve katkılarınız, bizleri bahtiyar eyledi.'
Zirvenin ardından liderler tarafından, Türk Devletleri Teşkilatı Olağanüstü Zirvesi Ankara Bildirisi imzalandı. Daha sonra liderler, düzenlenen resmi yemeğe katıldı.
