Bizim 23 Nisan’ın bir benzeri olarak, geçen 1 Haziran günü Çin’de Ulusal Çocuk Bayramı olarak kutlandı. Söz konusu gün aslında yalnızca Çin’de değil, dünyanın pek çok ülkesinde çocuk bayramı olarak kutlanıyor ama Çinliler için biraz daha farklı ve derin bir anlamı var, çünkü kökeninde söz sahibi konumundalar. Öte yandan biraz da karışık sayılabilecek bir tarihçesi var 1 Haziran’ın.
Günümüzde Çin Ulusal Çocuk Bayramı, Uluslararası Çocuk Günü etkinliğinin bir yansıması olarak kutlanmakta ve geçmişi Kasım 1949’da Moskova’da düzenlenen Uluslararası Demokratik Kadın Federasyonu’nun bir toplantısına dayanıyor. Toplantının amacı, çocukların yaşam hakkını, sağlıklarının korunmasını, bakım ve eğitimlerinin sağlanmasını sağlamak olarak belirlenmiş. Ama bunun öncesi de var.
1931’den itibaren Çin’in Çocuk Günü, Çin Yardımseverler Federasyonu’nun önerisiyle 4 Nisan’da kutlanıyordu. 1 Haziran’a alınması, devrimden sonra Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla 1949’da Halk Konseyi tarafından kararlaştırıldı. Birkaç yıl içinde bu modern çocuk bayramı Çin’in zengin bayram sisteminin bir parçası haline geldi, büyük kutlamalara konu oldu. Sloganı, “Çocuklar odaktır” şeklindeydi.
DOĞUM YERİ SAN FRANCISCO
Öte yandan, 4 Nisan’ın öncesinde de kutlama günü olarak gene 1 Haziran söz konusuydu. Yıl 1925, yer San Francisco… Zamanın Çin başkonsolosu kentteki tüm Çinli yetim çocukları bir araya getirdi ve bir tatil günü boyunca onlar için çeşitli eğlenceler, gösteriler düzenledi ve yüzlerce çocuğun mutlu olduğu 1 Haziran günü yavaş yavaş geleneksel hale gelerek yaygınlaştı.
Çin’de özellikle “Tek Çocuk” politikasının uygulandığı dönemde yaygın biçimde önemsenen, “savunmasız” oldukları kabul edilen çocuklara adanmış 1 Haziran gününün dışında da çocuk bayramları var, bazı bölgeler ve bazı etnik gruplar da kendi geleneksel çocuk bayramlarını düzenliyor. Örneğin Guizhou eyaletinin güneydoğusunda bulunan Miao halkı, her yıl ikinci ayın ikinci gününde “Köprü Bayramı”nı kutluyor. Miao halkı, köprülerin insanlar ile tanrılar arasında bağ kurduğuna inanıyor, çocukları koruduğunu ve kutsadığını düşünüyor. Bu nedenle, bir çocuğun doğumundan sonra ailesi ve o çocuğa bir köprü kuruyor veya var olan bir köprüyü çocukla ilişkilendiriyor. Bunlar ille de gerçek köprüler değil tabii, sembolik boyutlardaki köprüler de aynı işlevi görüyor.
GÜLÜMSEYEN ÇOCUKLAR
Yunnan eyaletindeki Dai’ler de her ikinci ayın onuncu günü çocuklar için “Boyalı Yumurta Bayramı”nı gerçekleştiriyor. Bu bayram süresince bir Dai köyünün çocukları boyunlarına küçük bir çanta asıp içini boyalı yumurtalarla dolduruyor. Çocuk grupları köyde bir toplanıp eğlenceler düzenler ve sonunda yumurtalarını yiyor.
Shui halkının “Kadın ve Çocuk Festivali” de bu kapsamda değerlendirilebilir. Et, pirinç ve yumurtaların ön planda olduğu, renkli kâğıtların damga vurduğu bu gün boyunca her şey çocuklar içindir, onların sağlık, güvenlik ve mutlulukları önceliklidir.
60 ülkede kabul gören Dünya Çocuk Günü ve Çin’deki değişik yansımalarının öncelikli hedefi, hangi ırktan, hangi milletten, hangi renkten olursa olsun, gülümseyen çocuk yüzlerine tanıklık edebilmek. Çünkü çocuklar odak noktadır.
Tunca Arslan
