Devlet yönetiminde de iş hayatında da kuraldır; her yeni yılın başında, geride bırakılan yılın muhasebesi yapılır. Her devlet gibi Çin de bunu yaptı.
Çin ekonomisi, 2022'de yüzde 3 büyüdü. Salgın hastalığın, alınan önlemlerin, yurt dışı pazarlardaki daralmanın, dış talebin azalmasının büyüme oranına etkisi büyük elbette. 2022’de Çin’in dış ticaret hacmi, 2021’e göre, yüzde 7.7 artarak 6.2 trilyon doları buldu. İhracat önceki yıla göre yüzde 10.5, ithalat ise yüzde 4.3 arttı. Geçen yıl Çin ve Avrupa arasındaki tren seferlerinin sayısı, 2021’e göre yüzde 9 artışla 16 bini buldu. Gönderilen mal hacmi yüzde 10 arttı. Çin ile Kuşak ve Yol güzergâhındaki ülkeler arasındaki ticaret hacmi de önceki yıla göre yüzde 19.4 oranında arttı. Çin ve Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nı (RCEP) imzalayan 14 ülke arasındaki ticaret hacmi ise yüzde 7.5 arttı.
Bu sıralanan veriler, ülkenin dış ticaretine ilişkin. Gelelim ülkenin üretimine, iç pazarına ilişkin birkaç veriye…
Nüfusu, 2022’de 850 bin kişi azalarak 1 milyar 411 milyon olan Çin’de perakende satış hacmi 6.4 trilyon dolara ulaştı. 2022’de Çin’e 189 milyar dolarlık yabancı yatırım geldi. Çin, yapay zekâ araştırmalarında ABD’yi geçip zirveye yerleşti. Çinli şirketler 2022’de patent rekoru kırdı, tescil sayısı 4 milyon 212 bine çıktı.
Şimdi de gelelim, orta sınıflaşmanın, zenginleşmenin, kentleşmenin tipik örneklerinden biri olan otomobil sahipliğine ilişkin verilere…
Çin, 2022’de, yüzde 96.9 artışla 7 milyonun üzerinde elektrikli araç üretti. Böylece ardı ardına 8 yıldır dünya birinciliğini korudu. Çin’in ar – ge harcamaları 2022’de 456 milyar doları aştı. Bu tutar, 2022 yılı gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yüzde 2.55’i. Toplam ar – ge harcamaları, 2021’e göre, yüzde 10.4 arttı. Otomotiv satışında lider olan Çin’de, iç talepteki artışa koşut olarak lüks araç satışlarında da patlama yaşandı. 2022’de üst segment otomobil kategorisinin satışları, 2021’e göre yüzde 11.1 artışla, 3.89 milyona ulaştı. Bedeli 74 bin dolar ve üzerinde olan benzinli otomobil satışları, 2022’de, 2021’e göre yüzde 41.2 arttı. Yeni enerjili otomobillere olan talepteki artış ise yüzde 167 oldu. Çin’in otomobil ihracatı da, 2022’de yüzde 54.4 artarak, 3.11 milyonu geçti.
DIŞ TALEP VE İÇ TÜKETİM
Yukarıda sıralananlar, Çin’in dünya ekonomisindeki önemini, dünyanın ortalama büyümesine katkısını ortaya koyduğu gibi, hızla orta sınıflaşmakta olduğunu da gösteriyor. Dış talep azalınca, iç tüketimi artırma yoluna giden Çin’in, bu konuda attığı adımların ekonomik göstergelere yansıdığını kanıtlıyor. İktisatçıların küresel ölçekteki durgunluğa dikkat çektikleri bir dönemde, Çin’in ekonomik tercihleri, hem dünya için hem de gelişmekte olan ülkeler için derslerle dolu.
Barış Doster
