China Daily / Jorge E. Malena
BRICS’e üye ülkeler, bütün dünyada gelişmekte olan ekonomilerin artan etkisini yansıtmakta, bu küresel ekonomide gelişmiş ülkelerin ağırlığındaki düşüşle tamamlanmaktadır. Gelişmiş ekonomilerin küresel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYİH-satın alma gücü paritesiyle ölçülür) katkısı, 1990 yılında yüzde 64 iken 2019 yılında yüzde 40’a geriledi, bu durum Covid-19 salgınının patlak vermesinden sonra daha da kötüleşti.
Diğer taraftan, gelişmekte olan ekonomiler dünya ekonomisinin beşte üçünü oluştururken, bu ülkelerde kişi başına gelir zengin ülkelere kıyasla hala çok düşük seyrediyor. Bu, son otuz yılda Çin, Hindistan, Rusya, Brezilya ve Güney Afrika (BRICS) ve diğer yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerin, bütün dünyada aşama aşama siyasi, finansal ve ekonomik etkisini artırdığı anlamına gelmektedir.
Bu ülkelerden bazıları, gelişmekte olan ülkelere büyük yardım bağışçıları ve yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerde temel yatırımcılar haline geldi. Çin zaten dünyanın önde gelen yatırımcılarından biridir.
ÇİN’İN KÜRESEL KALKINMAYA KATKISI BÜYÜK
BRICS üyeleri Shanghai merkezli Yeni Kalkınma Bankası’nı (NDB) kurdular ve Çin, Beijing merkezli Asya Altyapı Yatırım Bankası’nı kuruluşunda önde gelen rol oynadı. Çin kendi adına, Kuşak ve Yol İnisiyatifi yoluyla küresel kalkınmaya katkısını yükseltti, bu yüzden BRICS üyelerinin yatırımlarının dünya ekonomisini dönüştürebileceği ve daha adil hale getirebileceği umut ediliyor. Aynı zamanda BRICS, Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası ile bağlantılı “iyi yönetim” şartlarının yanı sıra en fazla yoksul ülkeleri etkileyen kemer sıkma önlemlerini eleştirmekte ısrar ediyor. Bu, BRICS’ın küresel meşruiyetinin alt yapısından birisini oluşturuyor. Ayrıca, BRICS üyeleri gelişmiş Kuzey’in son yıllarda terk etmeye başladığı serbest ticareti ve çok taraflı diyaloğu destekliyor.
Çelişkili bir biçimde BRICS üyeleri, özellikle Çin, serbest ticaret ve çok taraflılığın önde gelen destekçileridir ve korumacılık ile tek taraflılığa karşı çıkarken, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve Birleşmiş Milletler’i (BM) küresel ticaret ve güvenlik sistemlerinin temel taşı olarak savunuyorlar.
Güney-Güney iş birliği, kalkınma yardımının koşullarının görüşülmesi açısından adil olma amacına dayanmaktadır. BRICS, kredi politikasının parçası olarak ayrımcı veya cezalandırıcı koşullar benimsemeyen ve bunun yerine yerel para biriminde kredi ve tahvil çıkarma söz konusu olduğunda hızlı onay gibi yenilikçi araçlar kullanan NDB’nin adımlarının kanıtladığı gibi, bu amacı söylemin ötesine götürmenin işaretlerini göstermiştir.
ARJANTİN İKİ KEZ BRICS ZİRVESİNE KATILDI
Ülkem Arjantin’e gelince, iki kez BRICS zirvesine katıldı; bunlar Brezilya’da (2014) ve Güney Afrika’da (2018) düzenlenen zirvelerdi. 14-17 Temmuz 2014 tarihinde 6. BRICS zirvesi Brezilya’nın Fortaleza kentinde yapıldı. Ev sahibi ülke Brezilya, dönemin Arjantin Devlet Başkanı Cristina Fernández de Kirchner’i zirveye katılması için özel olarak davet etti. Ve eski Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri, Temmuz 2018’de Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde düzenlenen 10. BRICS Zirvesi’ne misafir olarak katıldı.
Bu bağlamda, Çin Halk Cumhuriyeti’nin, cuma günü video konferans yoluyla yapılacak, “Küresel Gelişmede Üst Düzey Diyalog” toplantısına Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernandez’i katılmaya davet etmesinden bahsetmek önemlidir. Bu adımın öneminin farkına varılmalıdır, çünkü bu Arjantin’in “BRICS Siyasi Partiler Forumu”na katılmasından birkaç hafta sonra gelmektedir. Bu forumda Arjantin’in Çin Büyükelçisi Sabino Vaca Narvaja, Arjantin Devlet Başkanı Fernandez’in şu mesajını okudu: “BRICS, birkaçının yararına çalışan bir dünya düzeni karşısında iş birliği konusunda ülkem için mükemmel bir alternatiftir.”
GÜNEY-GÜNEY İŞ BİRLİĞİNDE YENİ BİR PLATFORM
Aynı şekilde, bu yıl 19 Mayıs’ta, BRICS üyesi ülkelerden mevkidaşlarıyla bir video konferans toplantısı sırasında Arjantin Dışişleri Bakanı Santiago Cafiero, “Arjantin için BRICS ülkeleriyle daha büyük bir koordinasyona doğru adım atmak önemlidir. Bunun için, bu çağrıyı değerli buluyoruz ve Arjantin ie BRICS arasında köprüler kurmaya devam etmede kendimizi hazır bulunduruyoruz.” dedi. Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi’ye göre, Çin’in “BRICS Artı”yı oluşturma girişimi, “daha geniş bir ortaklık kurmak için diğer önemli gelişmekte olan ülkelerle diyalog yürüterek Güney-Güney iş birliğinde yeni bir platformu temsil edecektir.”
Bu bağlamda, “BRICS Artı”, Arjantin’in küresel değer zincirinin tamamlayıcı parçası haline gelmesine, küresel enflasyon sorununun aşılmasına ve uluslararası finansal yapının düzelmesine yardımcı olacaktır. Bütün bunlar gelişmekte olan ekonomilerin, sürdürülebilir küresel ekonomik toparlanmanın faktörleri haline gelmesi sonucunu doğuracaktır.
