CRI Türk Dış Haberler Servisi
Çin Komünist Partisi (ÇKP) 20. Ulusal Kongresi’nin tamamlanmasının ardından Avrupa’dan Asya’ya çok sayıda ülke lideri Çin’i ziyaret etmeye başladı. ÇKP 20. Ulusal Kongresi’nin ardından başkent Beijing’e ulaşan ilk lideri Vietnam Komünist Partisi Merkez Komite Sekreteri Nguyen Phu Trong oldu. Pazar günü başlayan ve cuma gününe kadar sürmesi planlanan temaslarda taraflar karşılıklı iş birliği olanaklarını ele alacaklar.
Nguyen Phu Trong’un 2021 yılında yeniden Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Sekteri seçilmesinin ardından ilk ziyaretini Çin’e düzenlemesi ikili ilişkilere verilen önem şeklinde yorumlanıyor. Vietnam Komünist Partisi’nin kuruluşunun 100. yılında ülkeyi “orta gelirli” hale getirmek isteyen Nguyen Phu Tron, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti’nin 100. yaşında ise yüksek gelirli bir toplum hedefinin altını çiziyor.
VİETNAM KOMÜNİST PARTİSİ VE İKİ HEDEF
Vietnamlı liderin ziyaretini Çin’in Global Times gazetesine değerlendiren Güney Asya Çalışmaları Merkezi Direktörü Xu Linping “Çin ve Vietnam yoldaş, komşu, ortak ve dost ülkelerdir. İki ülkenin çok sayıda ortak noktası var. Bu ülkeler halkına sadakatle hizmet eden ve dış politikada özerklik ile bağımsızlığı esas alan komünist partiler tarafından yönetilmektedir.” dedi.
Çin ile Vietnam sırasıyla 1970 ve 1980’li yıllarda reform ile dışa açılma sürecini başlatarak ekonomide yükselişe geçen iki ülke olarak dikkat çekiyor. Zaman içinde Çin, Vietnam’ın en büyük ticaret ortağı haline gelirken, Vietnam ise ASEAN içinde Çin’in birinci ticaret ortağı arasında. Vietnam Endüstri ve Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre 55,9 milyar dolar ile Çin, Vietman’ın en büyük ihracatçısı olarak kayıtlara geçti.
ÇİN İLE DOSTLUK DEVLET POLİTİKASI
Vietnam liderinin ardından Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de Çin’de ağırlanacak. 1 Kasım’da Çin’e ayak basması beklenen Şerif, Beijing ile ilişkileri “her koşul altında dostluk” olarak tanımlayan liderler arasında yer alıyor. İki ülke arasında Kuşak ve Yol İnisiyatifi kapsamında hayata geçirilen Çin-Pakistan Ekonomi Koridoru da dâhil olmak üzere stratejik düzeyde iş birliği projeleri dikkat çekiyor.
Şahbaz Şerif son olarak 29 Haziran tarihinde Çin Komünist Partisi Merkez Komite Dış İlişkiler Ofisi Direktörü ve Siyasi Büro Üyesi Yang Jiechi’yi Pakistan’da ağırlamıştı. Şerif, Çin ile dostluğun bir devlet politikası olduğunun altını çizmişti.
AFRİKA’DAN BEIJING’E GELECEK
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif’in ardından Doğu Afrika ülkesi Tanzanya'nın lideri Hassan'ın ziyaretinin de ekonomik ilişkilere odaklanması bekleniyor.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 2013'te Tanzanya'ya yaptığı ziyarette Çin'in Afrika ülkeleri ile ilişkilerinde gözettiği ilkeleri, 'samimiyet, gerçek sonuçlar, yakınlık ve güven' olarak sıralamıştı. Hassan'ın ziyaretinde tarım alanındaki geleneksel iş birliğinin yanı sıra kritik altyapı projeleri, sanayileşme ve tedarik zincirleri konusunda yeni iş birliği anlaşmalarının imzalanması bekleniyor.
ALMANYA’NIN ÖNÜNDEKİ FIRSAT: STRATEJİK ÖZERKLİK
Almanya Başkanı Olaf Shcolz hafta içinde Çin’i ziyaret eden son lider olacak. 4 Kasım’da Beijing’de ağırlanacak Olaf Scholz’un temasları Çin-Almanya ilişkilerinin 50. yılı ve Rusya’nın Ukrayna harekâtı bağlamında önem kazanıyor. Zira Washington yönetimi, Ukrayna krizinin başlamasının ardından Avrupa ülkelerini kendi politikaları doğrultusunda seferber etmeye çalışmıştı. Olaf Scholz’un Çin’e yapacağı ziyaret Avrupa Birliği’nin “stratejik özerkliğini” güçlendirme için de bir şans olabilir.
Almanya lideri Scholz’ün ziyaretine ilişkin makale yayımlayan Global Times gazetesi, 'Çin ile ekonomik bağları koparma konusu çokça tartışılsa da Avrupa ülkelerinin, stratejik rekabeti teşvik eden Washington'ı sorgulamadan desteklemek yerine kendi ekonomik çıkarlarını, halklarının refahını ve genel stratejilerini hesaba kattığı anlaşılıyor.' değerlendirmelerine yer vermişti.
