CRI Türk Dış Haberler Servisi
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin nisan ayında iptal edilen Taiwan ziyaretini yeniden gündeme aldığı ortaya çıktı. Financial Times gazetesi isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan 6 kişiye dayandırdığı haberinde Pelosi’nin ziyaretinin ağustos ayı içinde olabileceğini aktardı. Pelosi’nin basın ofisi konuyla ilgili soruları yanıtsız bırakırken, Taiwan otoriteleri kendilerine bu yönde bilgi ulaşmadığını duyurdu.
Pelosi, nisan ayındaki ziyaretini Covid-19 enfeksiyonu ile ertelerken aynı gün Taiwan otoriteleri dört Çin Halk Kurtuluş Ordusu uçağının sözde güneybatı hava savunma bölgesine girdiğini, adanın doğusunda ise Y-9 elektronik uçağının olduğunu bildirmişti.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi’nin Taiwan ziyaret planını canlandırdığı yönündeki haberler Washington’ın adaya 108 milyar dolarlık silah satışını onaylamamasının ardından geldi. Eski ABD Savunma Sekteri Mark Esper de yakın zaman önce Taiwan adasını ziyaret etmişti.
ABD ZİYARETİN SONUÇLARINA KATLANMALI
ABD’nin son dönemlerde Taiwan Adası özelinde artan kışkırtmalarına Çin yönetiminden ise yanıt gecikmedi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Ljian, salı günkü günlük basın toplantısında ABD ve Taiwan makamları arasındaki resmi bir temasa kesinlikle karşı olduklarının altını çizdi.
Pelosi’nin muhtemel ziyaretinin “Tek Çin” ilkesinin ihlali olacağı yönünde uyarıda bulunan Zhao Lijian “ABD kendi yolunda gitmekte ısrar ederse, Çin ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü sağlam bir şekilde korumak için güçlü önlemler alacaktır. ABD bu ziyaretin tüm sonuçlarına katlanmalı.' ifadesini kullandı. Devlet Konseyi Taiwan İşleri Ofisi Sözcüsü Zhu Fenglian da yaptığı açıklamada adadaki Demokratik İlerleme Partisi (DPP) yetkililerinin ayrılıkçı eylemler için yabancı güçlerle iş birliğinin başarısızlıkla sonuçlanacağını söyledi.
Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Savunma Bakanı General Wei Fenghe haziran ayında Singapur'da düzenlenen Shangri-La Dialog toplantısında yaptığı konuşmada Taiwan’ı Çin’den ayırmaya çalışanlarla savaşacaklarını belirtmişti. General Wei “Her ne pahasına olursa olsun savaşacağız. Çin için tek seçenek bu.” diye konuşmuştu.
DEMOKRATLARIN ARA SEÇİM HAMLESİ Mİ?
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi adayı ziyaret ettiği takdirde bu ABD’nin yüksek düzeyli ikinci provokasyonu olacak. 1997 yılında Cumhuriyetçi Newt Gingrich adaya ayak basmış ve Beijing-Washington hattında tansiyon yükselmişti. Pelosi’nin muhtemel ziyaretinin ise daha büyük bir gerilimi tetiklemesine kesin gözüyle bakılıyor. Zira Cumhuriyetçi Gigrich adayı ziyaret ettiği dönem Demokratlar iktidarda bulunuyordu ve dönemin ABD Başkanı Bill Clinton krizi sona erdirmek için büyük çaba göstermişti.
Çinli uzmanlar Pelosi’nin ziyaretinin “stratejik düzeyde kışkırtma” olacağının altını çizerken, her düzlemde yanıt verilmesi gerektiği konusunda hemfikir. Global Times yorumcusu Hu Xijin konuya dair yaptığı değerlendirmede Pelosi’nin adayı ziyaret etmesi halinde Taiwan üzerinde Çin Halk Kurtuluş Ordusu (ÇHKO) uçaklarının uçmasını önerdi. Hu 'Taiwan ordusu uçaklara ateş açmaya cesaret ederse, o zaman Taiwan askeri uçakları düşürülecek ve Tayvan askeri üsleri yok edilecek.” öngörüsünde bulundu.
