CRI Türk Dış Haberler Servisi
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile yaptığı görüşmelerde 'Tek Çin' ilkesine bağlı kalma ve Taiwan Adası'nda ayrılıkçı eğilimleri desteklememe sözü vermesine karşın aksi yönde adımlar atmaya devam ediyor. Aralarında Senatör Lindsey Graham’ın da bulunduğu ABD’li siyasilerin adayı ziyaretinin ardından Washington yönetimi ayrılıkçıları cesaretlendirecek süreci hızlandırdı.
ABD Dışişleri Bakanlığı geçen hafta yayımladığı Taiwan bilgilendirme notunda adanın bağımsızlığını desteklemediği yönündeki ibareyi kaldırdı. Metinde Taiwan “önde gelen demokrasi ve teknolojik güç merkezi” olarak tanımlanırken, bölgenin başta yarı iletken endüstrisi başta olmak üzere tedarik zincirlerinde önemli bir ortak olduğu satırlarına yer verildi.
Sayıları 50’yi aşan Senatör de çarşamba günü Biden’a hitaben kaleme aldığı mektupta Taiwan Adası'nın Hint-Pasifik Ekonomik Çerçevesi’ne dâhil edilmesini önerdi. Biden’ın Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) bileşeni olan Japonya, Hindistan ve Avustralya ile yapacağı zirve öncesine denk gelen mektup dikkat çekerken, ABD askeri alanda kışkırtma mesaisini sürdürüyor. ABD Deniz Kuvvetleri’nin tepesindeki Michale Gliday, hafta başında yaptığı açıklamada Taiwan Adası'nın Çin’e karşı “askeri caydırıcılığını” geliştirmesi gerektiğini öne sürdü.
“ÖNLEM ALMAKTAN ÇEKİNMEYİZ”
Beyaz Saray, Taiwan Adası üzerinden gerilimi tırmandırma siyasetine ise Çin’den en üst düzeyde gelen uyarılara yenisi eklendi. Çin Komünist Partisi (ÇKP) Siyasi Büro Üyesi ve Merkez Komite Dış İlişkiler Ofis Direktörü Yang Jiechi, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jack Sullivan ile yaptığı telefon görüşmesinde ikili ilişkilerde geleceğin Taiwan konusuna bağlı olduğunu anımsattı.
ABD’nin verdiği sözler ve attığı adımların çelişik olduğuna dikkat çeken Çin’in üst düzey diplomatı Beijing yönetiminin egemenliğini ve çıkarlarını korumak için önlem almaktan kaçınmayacağının altını çizdi. Yang Jiechi “ABD’nin sözleri ve eylemleri birbirini tutmalı, taahhütleri somut politika ve eylemlere dönüşmeli, Çin ile iş birliği yapmalı, farklılıkları düzgün biçimde yönetmeli ve ikili ilişkileri rayına oturmak için daha yapıcı adımlar atmalı.” diye konuştu. Görüşmeye dair çarşamba günü kısa bir açıklama yayımlayan Beyaz Saray ise tarafların bölgesel güvenlik ile silahsızlanma konularının ele alındığını ve Rusya’nın Ukrayna harekatının masaya yatırıldığını aktarmakla yetindi.
ÇKP Siyasi Büro Üyesi ve Merkez Komite Dış İlişkiler Ofis Direktörü Yang Jiechi ile ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jack Sullian mart ayında İtalya’nın başkenti Roma’da bir araya gelmişti. Görüşmede taraflar devlet liderlerinin aralarında Taiwan’ın da olduğu bir dizi görüş birliğini hayata geçirme kararı almıştı.
