Sheng Yuhong, CRI Haber Merkezi
“Çin’e uygulanan ek gümrük vergileri, ekonomik, siyasi ve hukuki açılardan başarısız olmuştur.” Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 'The Hill' gazetesinde kısa süre önce yayınlanan bir makalede ABD’nin Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşının başarısızlığa uğradığı bu ifadeyle kabul edildi. Aslında bu, en başından beri mukadder bir sonuçtur.
Gerçekler, dört yılı aşkın süredir devam eden ticaret savaşının, ABD’nin kendi ayağına kurşun sıkmasından başka bir şey olmadığını ve ABD’nin de bu girişiminden büyük zarar gördüğünü kanıtladı. Ekonomik veriler en sezgisel tezahürdür. Araştırmalar, ABD'nin Çin’e başlattığı ticaret savaşındaki ek vergi maliyetlerinin yüzde 90’ından fazlasını kendisinin karşıladığını gösteriyor.
Bununla birlikte ABD’nin siyasi amacı da suya düştü. Son dört yıldan beri istikrarlı bir şekilde kalkınmayı gerçekleştiren Çin, “ikili sirkülasyon modeli” inşasını hızlandırırken, ticaret savaşında ülkenin onuru ve temel çıkarlarını koruyor, kalkınma ve güvenlik alanlarında inisiyatif alıyor.
Hukuk açısından ABD’nin girişimi de şüphelere yol açtı. ABD, 1974 Ticaret Yasası'nın 301. maddesi uyarınca Çin'e ek gümrük vergileri uyguladı. Bu madde, ABD ticaret temsilcilerine diğer ülkelere karşı soruşturma başlatma ve ABD başkanına tek taraflı yaptırım uygulamayı önerme yetkisi veriyor. Bu, Dünya Ticaret Örgütü’nün çok taraflı temeline ciddi şekilde zarar verdi ve uluslararası toplum tarafından eleştirildi.
Hiç şüphesiz ki, ABD’li politikacılar Çin’e yönelik başlatılan ticaret savaşının tamamen başarısız olmasından ders almalıdır.
Öncelikle ABD’li politikacılar, ekonominin genel bilgilerine ve piyasa hukukuna aykırı olan girişimlerin işe yaramayacağının farkında olmalı. Çin-ABD iş birliğinin esası, karşılıklı yarardır. Ekonomik kuralları idari güçle zorla değiştirmeye çalışan girişim etkili olamayacaktır.
İkincisi, Çin'e yönelik politikayı yanlış yönlendirmek için sözde 'politik doğruluğu' kullanmak kendi sorunlarını çözmeyecektir. ABD'nin 'Çin'e karşı sertlik' göstermek için ek gümrük vergilerini iptal etmemesi, dar görüşlü bir siyasi amaca hizmet ediyor, ancak bu girişim ABD’nin ulusal çıkarlarına ve halkın refahına zarar verecektir.
Bunun dışında dört yılı aşkın sürede ABD’nin Çin’e yönelttiği ticaret savaşı, uluslararası ilişkilerde zorbalık uygulamanın çıkmaza gireceğini de açıkça gösteriyor.
Daha önemlisi; ABD Çin’in kalkınmasına doğru bir şekilde yaklaşmalı. Gerçekler, Çin ve ABD arasındaki iş birliğinin her ülkeye de fayda sağladığını, zıtlaşmanın ise her ikisine de zarar verdiğini kanıtladı.
Şu an ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi, ABD’nin Çin'e uyguladığı ek gümrük vergilerini yeniden gözden geçiriyor. ABD tarafı ne karar verirse versin, Çin’in tavrı değişmeyecektir: ABD görüşmek istiyorsa, Çin’in kapısı daima açıktır. ABD savaşı tercih ederse, Çin buna da aynı karşılığı verecektir.
