CGTN / John Gong
Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) iki üst düzey ekonomik yetkilisi, Çin Başbakan Yardımcısı Liu He ve ABD Hazine Bakanı Janet Yellen arasında uzun zamandır beklenen video konferans görüşmesi nihayet 5 Temmuz’da yapıldı. İki yetkili bir dizi konuda görüş alışverişinde bulundu.
Hazine Bakanlığının basın açıklamasına göre, iki yetkili ABD'nin Çin mallarına uyguladığı gümrük vergilerinin yanı sıra Çin’in sözde piyasa dışı ekonomik faaliyetlerini görüştü. Beijing'in resmi açıklamasına göre ise, Liu Washington'ın ek gümrük vergileri ve yakında Çin şirketlerine konan yaptırımlar konusundaki endişelerini gündeme getirdi.
2020’de seçimlerin çalınması yalanı kadar bayat olan bu eski Donald Trump zamanında konan vergilerin kaldırılmasının zamanı çoktan geldi. Hem akademik hem de idari geçmişe sahip deneyimli bir ekonomist olan Yellen özellikle Amerikalı tüketicilere zarar veren bu vergilerin hiç kimsenin yararına olmadığını çok iyi biliyor. Yellen kısa süre önce Kongre üyelerine Trump dönemi gümrük vergilerinin bazılarının stratejik olarak şüpheli olduğunu ve “Çinliler tarafından değil Amerikalılar tarafından ödendiğini” söyledi. Bu Trump vergilerinin kaldırılması, Biden yönetimi için hızla büyük bir siyasi baş ağrısına dönüşebilecek olan ABD'de artmakta olan enflasyonun azaltılmasına yardım edecek. Bazı haberlerde bu gümrük vergilerinin olmaması durumunda yüzde 1 kadar enflasyonda azalma olabileceği tahmin ediliyor.
TRUMP DÖNEMİ GÜMRÜK VERGİLERİ
Yellen’in sözde piyasa dışı ekonomik hareketlerle ilgili diğer endişesi muhtemelen Biden kabinesindeki gümrük vergilerinin kaldırılmasına karşı olan kampa destek veriyor gibi görünme amacını taşıyor. Bu kampın liderliğini ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan çekiyor. Bu kamp hala Beijing'in halen bu gümrük vergilerine çok önem verdiği şeklindeki eski yanılgıya çok inanıyor görünüyor.
Evet, Beijing'in bakış açısından bu gümrük vergilerinin kaldırıldığını görmek iyi olur. Ama Çin’in son dört yılda ABD'ye güçlü ihracatı Washington'ın gümrük vergilerinin bir siyasi etki aracı olarak faydasının azalmakta olduğunu gösterdi. Dünya yoluna devam ediyor. Washington şimdi teknolojik gelişme merkezli büyük bir rekabete odaklanmış durumda. Bu nedenle, Beijing'i ilgilendiren en önemli sorun Liu’nun bahsettiği ikinci şey, yani Çin şirketlerine konan yaptırımlar.
ABD Ticaret Bakanlığı, özellikle Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS) Çin şirketlerinin peşine düşme gibi bir görev almış gibi görünüyorlar. The New York Times’a göre, Rusya'nın Ukrayna'daki “özel askeri operasyonundan” önce, Ticaret Bakanlığı 107 Çin merkezli şirketi ve kurumu yaptırım listesine ekledi; Joe Biden iktidara geldikten sonra yaptırım listesine eklenen yabancı şirket sayısı böylece 475’e çıktı. Bu tür adımlar Çin’in teknolojik gelişmesini durduracağı inancıyla atılıyor ama hedeflediklerinin tam tersi sonuçlar veriyor -Çin’in yerli teknolojilerini daha da geliştirmesini teşvik ediyor ve artırıyor. Bu adımlar ayrıca Amerika'nın Çin piyasasına yapacağı satışlardan elde edeceği ticari çıkarlara da zarar verecek.
WASHINGTON TEKNOLOJİK GELİŞME MERKEZLİ REKABETE ODAKLANDI
Bu yaptırımların yanı sıra, Liu’nun gündeme getirdiği diğer bir konu Biden yönetiminin aynı teknolojik rekabet endişesi çerçevesinde koyduğu ek gümrük vergileri. Örneğin, ironik olarak Biden’ın her yerde iklim vaazı vermesine rağmen Çin’in ürettiği güneş panellerine şimdi daha yüksek gümrük vergisi uygulanıyor. Böyle bir tutarsızlık tam bir riyakarlık boyutuna varıyor ve Biden’ın iklim politikası konusundaki samimiyeti üzerine büyük bir gölge düşürüyor.
Dünya bir Covid-19 sonrası döneme yaklaşırken, küresel ekonomik görünüm, Ukrayna'daki savaşın sonucu olarak artan emtia fiyatları ve gıda güvenliği alanındaki zorluklar nedeniyle tam şu anda sıkıntılı görünüyor. Çin ve ABD'nin 2007-2008 finansal krizi sırasında var olan iş birliği ruhuna yeniden sahip olmalarının tam zamanı. Gümrük vergilerinin kaldırılması bu yönde büyük bir adım olacaktır.