9. Amerikan Devletleri Zirvesi’nin tüm hızıyla devam ettiğini belirten Tiyanşan’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Zirve pazartesi açıldı ve çarşamba günü de Zirve’ye katılan liderler için bir açılış gösterisi yapıldı. Ev sahibi ülke olarak da ABD Başkanı Joe Biden’ın bir açılış konuşması olmuştu. Perşembe günü ise Zirve’ye katılan ülkelerin liderleriyle oturum gerçekleşti. Bu oturumda her ülke lideri kendi ülkesi ile ilgili önceliklerden ve ileriye dönük planlarından bahsetti.
Zirvede gözler Başkan Biden’daydı ve yapacağı açıklamalar merakla bekleniyordu. Biden’ın oldukça umut dolu optimist bir konuşma yaptığını söyleyebiliriz. Biden, Amerika kıtasındaki bütün devletlerin bir araya gelmesi halinde hem özel hem de kamu sektörleri arasında sağlam bir iş birliğinin yapılması ve bütün kaynakların doğru şekilde kullanılması halinde bu bölgenin dünyanın en varlıklı bölgelerinden bir haline gelebileceğini bildirdi.
Biden bu açıklamaları yaparken bir yandan da bölgenin içinde bulunduğu durum apaçık ortada. Biden bunu açıkça kendisi de ifade etti. Özellikle Covid-19 pandemisinin ekonomiyi bu bölgede orantısız bir şekilde etkilediğinin altını çizdi ve bölgede 22 milyon insanın yoksulluk sınırının altına indiğini hatırlattı. Art arada felaketlerle boğuşan bir bölgeden bahsediyoruz.
ORTA AMERİKA PROJELERİ
Bütün bunlarla mücadele etmek içinde Biden yönetimi şu anda birkaç öneri üzerinde çalışıyor. Bölge ülkeleriyle yapılacak olan birtakım iş birlikleri var. Son olarak, ‘Amerikalılarla ortaklık’ projesiyle yaklaşık 1,9 milyar dolarlık bir yatırım öngörülüyor. Bu yatırım özellikle Orta Amerika’da Guatemala, El Salvador ve Honduras gibi ülkelerde olacak ve o ülkelerdeki insanlara iş fırsatları yaratması amaçlanıyor.
Başkan Biden, Karayip ülkeleriyle yapılacak olan girişimden de bahsetti. Bu girişim, iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir rol oynayacağa benziyor, özellikle de bölge ülkeleri için. Bunun da ABD hükümeti için öncelikli projelerden biri olduğunu anlıyoruz. Çünkü Başkan Yardımcısı Kamala Harris, bu projenin bizzat sorumlusu olacak. ‘Karayipler ile ABD Arasında İklim Krizi Ortaklığı’ adı altında 2030 yılı hedef olarak belirlenmiş bir proje. Bunun dışında ABD tarafından daha farklı projelerin de açıklanmasını bekliyoruz.
ABD’NİN BÖLGEDEKİ LİDERLİĞİNİ TEST EDEN ZİRVE
Zirve bu akşam sona erecek. Zirve’ye katılan bütün Amerika kıtası ülkeleri ortak bir deklarasyona imza atacak ve yakın gelecekte atılacak olan adımlar ile uygulanacak olan politikaları bu belgede göreceğiz.
Zirve’nin ilk gününden itibaren ABD’ye yapılan en büyük eleştiri belki de Venezuela, Nikaragua ve Küba’yı Zirve’ye çağırmamaktı. Bu durum nedeniyle bazı ülkeler protesto ederek Zirve’ye devlet başkanlığı seviyesinde katılmama kararı almıştı. Bu ülkeler arasında Meksika, Guatemala, El Salvador, Honduras ve Bolivya gibi ülkeler vardı. Zirve’de bazı liderler, bu konuya konuşmalarında özellikle yer verdi. Arjantin ve Belize Devlet başkanları çok sert eleştirilerde bulundular.
Aslında bu durum kendi içinde de çelişiyor. Biden bir yandan bölge ülkelerine birlik çağrısı yaparken bir yandan da birtakım ülkeleri Zirve dışında bırakma kararı aldı. Bu birliği bozdu ve eleştirilen hedef noktası oldu. Çağrılmayan ülkeler daha çok sol kanada kayan ve ABD değil, ama Rusya ile Çin gibi farklı ülkelerle iş birliği içinde olanlar. Dolayısıyla bu Zirve aynı zamanda ABD’nin bölgedeki liderliğini test eden bir buluşma oldu, diyebiliriz.”